અલીગઢના રમેશ ફૂટવેરની દુકાન ચલાવે છે. છેલ્લા બે વર્ષથી કોવિડે ધંધો અને કમાણી તોડી નાખી હતી. આ વર્ષે મે મહિનામાં કોવિડનો ડર ઓછો થયો અને જ્યારે પ્રતિબંધો હટાવાયા ત્યારે તેને પણ લાગ્યું કે જૂતા અને ચપ્પલનું વેચાણ શરૂ થઈ જશે. ગ્રાહકો પણ પાછા ફરવા લાગ્યા. લણણી પછી, ખેડૂતોની ખરીદી અને લગ્નની સિઝન જોઈને રમેશે ઘણા બધા ઓર્ડર આપ્યા. ગત વર્ષની ખોટ ભરવાની આશા પૂર્ણ થઈ હતી. પરંતુ, ફૂટવેર કંપનીઓએ ભાવ વધાર્યા હોવાની જાણ થતાં તેમની આશા પર પાણી ફરી વળ્યું હતું. ઉપરથી પુરવઠો પણ વેરવિખેર હતો. રમેશ જાણે છે કે ફૂટવેર કંપનીઓ પણ મુશ્કેલીમાં છે. તેથી જ તેઓ ભાવને લઈને વધુ નર્વસ છે.
કંપનીઓ પણ માંગમાં વધારાની અપેક્ષા રાખતી હતી. કોવિડ રોગચાળા દરમિયાન પ્રતિબંધોને કારણે, ફૂટવેર માર્કેટમાં ચીનનો ઓછો પુરવઠો હતો, તેથી ભારતીય કંપનીઓને પણ તક છે. પરંતુ, હવે બધુ ઊંધુંચત્તુ થઈ રહ્યું છે.
પગરખાંની મોંઘવારીનાં કારણો શું છે
ગ્રાહકો પર શું અસર થશે
છેલ્લા 5-6 મહિનામાં ફૂટવેર બનાવવા માટે વપરાતો કાચો માલ બમણો મોંઘો થઈ ગયો છે. ખાસ કરીને ફૂટવેર સોલના ભાવમાં જબરદસ્ત વધારો થયો છે. દરમિયાન, સરકારે રૂ. 1,000થી ઓછા જૂતા અને ચપ્પલ પર જીએસટીનો દર 5% થી વધારીને 12% કર્યો છે, જેનો ભારે વિરોધ થઈ રહ્યો છે. ફૂટવેરની ખરીદીથી લઈને નિર્માતાઓ સુધીનો 95% વ્યવસાય આ કિંમત શ્રેણી સુધી મર્યાદિત છે.
આગ્રા ફૂટવેર મેન્યુફેક્ચરર્સ એન્ડ એક્સપોર્ટર્સ ચેમ્બર (AFMEC)ના પ્રેસિડેન્ટ પુરન દાવર કહે છે, “1000 રૂપિયાથી વધુના ફૂટવેર પર 18% GST લાગે છે અને અમે સરકાર પાસે તેને 12% સુધી લાવવાની માંગ કરી રહ્યા હતા. તેનાથી વિપરીત, સરકારે સસ્તા જૂતા અને ચપ્પલ પરનો GST વધારીને 12% કર્યો છે. તેના દૂરગામી ખરાબ પરિણામો આવશે.”
પુરણ દાવરને લાગે છે કે આનાથી ગ્રે માર્કેટને ફરીથી પ્રોત્સાહન મળશે. નાની કંપનીઓના ધંધામાંથી બહાર જવાનું અને નોકરીઓ ગુમાવવાનું જોખમ પણ છે. ફૂટવેર ઉદ્યોગમાં મોટાભાગની કંપનીઓ નાની અને મધ્યમ કદની છે અને તેઓ સસ્તા ફૂટવેર બનાવે છે. તેમના કામ પર ગંભીર પરિણામો જોવા મળશે.
નિકાસકારો પણ ચિંતિત છે
ભારત ફૂટવેરની નિકાસમાં વૃદ્ધિ કરી રહ્યું છે, પરંતુ હવે ભાડા આકાશને સ્પર્શી રહ્યાં છે. અગાઉ, કન્ટેનર શિપિંગનો ખર્ચ લગભગ $800-1000 હતો, જે હવે વધીને $7,000 થઈ ગયો છે. પશ્ચિમી દેશોમાં ઓમિક્રોનના ડરથી ઓર્ડર રદ થવાનો ભય છે. આગ્રા ફૂટવેર મેન્યુફેક્ચરર્સ એન્ડ એક્સપોર્ટર્સ ચેમ્બર (AFMEC)ના પ્રમુખ પુરણ દાવર કહે છે, “2019ની સરખામણીએ 2020માં નિકાસ 30% ઓછી હતી. આ વખતે પણ નિકાસ 30% ઓછી રહેવાની ધારણા છે.
95% ફૂટવેરની કિંમત રૂ. 1,000 કે તેનાથી ઓછી છે. આ સિઝનમાં ફૂટવેરના ભાવમાં 15-20% વધારો થવાની ધારણા છે. મતલબ કે કિંમત એટલી વધી ગઈ છે કે સામાન્ય લોકોએ કોઈપણ ફૂટવેર ખરીદતા પહેલા 10 વાર વિચારવું પડશે. દુકાન પર ઓછા ગ્રાહકો, એટલે માંગ ઓછી અને વેચાણ ઓછું. તેથી જો તમે ફૂટવેર ખરીદવાનું વિચારી રહ્યા છો, તો તમારા ખિસ્સાની ગણતરી કરીને બજારમાં પહોંચો કારણ કે આવનારા સમયમાં પણ કિંમતો ઘટે તેવું લાગતું નથી.
