નવી દિલ્હી, બિઝનેસ ડેસ્ક. અસંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારો ઘણીવાર આર્થિક મુશ્કેલીઓનો સામનો કરે છે. ખાસ કરીને વૃદ્ધાવસ્થાના સમયે તેમના માટે પરિસ્થિતિ વધુ મુશ્કેલ બની જાય છે. કેન્દ્ર સરકાર અસંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારોને વૃદ્ધાવસ્થાના સમયે આર્થિક રીતે સ્વતંત્ર બનાવવા માટે કેટલીક યોજનાઓ પણ ચલાવી રહી છે. કેન્દ્ર સરકારની આ યોજનાઓમાં સૌથી મહત્વની યોજના શ્રમયોગી માનધન યોજના છે. આ યોજના દ્વારા, એવા તમામ અસંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારોને વૃદ્ધાવસ્થામાં પેન્શન આપવામાં આવે છે જેમની આવક 15000 કે તેથી ઓછી છે. નોકરી કરતા લોકોને નિવૃત્તિ બાદ પેન્શનની સુવિધાનો લાભ મળે છે, પરંતુ અસંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારોને આવી કોઈપણ સુવિધાથી વંચિત રહેવું પડતું હતું. પીએમ શ્રમ યોગી માનધન યોજનાનો લાભ અસંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારો જેમ કે ડ્રાઇવર, રિક્ષાચાલકો, મોચી, દરજી, મજૂરો, ઘરકામ કરનારા, ભઠ્ઠા કામદારો વગેરે મેળવી શકે છે. જો તમે પણ આ યોજનાનો લાભ મેળવવા માટે પાત્ર છો, તો તમારે આ યોજના હેઠળ અરજી કરવાની રહેશે.
પ્રધાનમંત્રી શ્રમ યોગી માનધન યોજના હેઠળ, અસંગઠિત ક્ષેત્રના આવા કામદારો, જેમની ઉંમર 18 વર્ષથી 40 વર્ષની વચ્ચે છે અને જેમની આવક 15000 રૂપિયા પ્રતિ માસથી વધુ નથી, તે આમાં અરજી કરી શકે છે. આ સિવાય જો તમે ઈન્કમ ટેક્સ ભરો છો, તો તમે આ સ્કીમ માટે અરજી કરી શકતા નથી. આમાં અરજી કરવા માટે, તમારી પાસે મોબાઇલ ફોન, આધાર નંબર અને બેંક બચત ખાતું હોવું આવશ્યક છે. ઉપરાંત, જો તમે EPFO, NPS અને ESIC હેઠળ આવરી લેવામાં આવતા નથી, તો તમે તેમાં અરજી કરી શકતા નથી.
કેવી રીતે અરજી કરી શકે છે
અરજી કરવા માટે, તમારે તમામ જરૂરી દસ્તાવેજો સાથે નજીકના જાહેર સેવા કેન્દ્ર પર જવું પડશે. તમારા બધા દસ્તાવેજો ત્યાં સબમિટ કર્યા પછી, એક ફોર્મ ભરવામાં આવશે, તમારે ભવિષ્યના ઉપયોગ માટે તેની પ્રિન્ટ આઉટ પણ લેવી પડશે.
ઓનલાઈન અરજી
ઓનલાઈન અરજી કરવા માટે તમારે તેની વેબસાઈટ www.maandhan.in ની મુલાકાત લેવાની રહેશે. હોમ પેજ પર, તમારે હવે અરજી કરવા માટે અહીં ક્લિક કરો પર ક્લિક કરવાનું રહેશે. હવે તમારી સામે એક નવું પેજ ખુલશે. આ પેજ પર તમારે સેલ્ફ એનરોલમેન્ટના વિકલ્પ પર ક્લિક કરવાનું રહેશે. પછી પેજ પર તમારે તમારો મોબાઈલ નંબર એન્ટર કરવાનો રહેશે. તે પછી તમારે Proceed પર ક્લિક કરવાનું રહેશે. આ પછી, તમારે તમારું નામ, ઈમેલ આઈડી અને કેપ્ચા કોડ ભરવો પડશે અને જનરેટ OTP પર ક્લિક કરવું પડશે. OTP દાખલ કર્યા પછી, તમારે વેરિફિકેશનના વિકલ્પ પર ક્લિક કરવાનું રહેશે. હવે તમારી સામે એક અરજી ફોર્મ ખુલશે. તમારે તે અરજી ફોર્મ ભરીને સબમિટ કરવાનું રહેશે.
આ યોજના હેઠળ પાત્ર લાભાર્થીઓને 60 વર્ષની ઉંમર પછી દર મહિને 3000 રૂપિયાનું પેન્શન આપવામાં આવશે. તમે સ્કીમમાં જેટલી રકમનું યોગદાન આપો છો, સરકાર પણ તમારા ખાતામાં એટલી જ રકમનું યોગદાન આપે છે. તમારા મૃત્યુ પછી પત્નીને જીવનભરનું અડધું પેન્શન દોઢ હજાર રૂપિયા મળશે.